Elke ochtend zit ik in een café aan de grachten van Amsterdam, nippend aan een bittere, geurige zwarte koffie terwijl ik mijn apparaat open en aan mijn dag begin. De hemel is vaak grijs in Nederland, met constante motregen en een lucht vol aarde en versgebakken brood. Voor mij is dit het ideale weer: knus in een hoekje zitten, verdiept in code, reviews en natuurlijk, games.
Mijn passie voor computerhardware draait niet alleen om efficiëntie. Ze zijn als muziekinstrumenten — met ziel, temperament en expressieve kracht. En van al die onderdelen is de CPU het kloppend hart. Vandaag bespreek ik een nieuwe “hartslag” die me echt wist te raken: de AMD Ryzen 7 9800X3D.
In de wereld van games is hij een stille maar explosieve held
Toen de Ryzen 7 5800X3D werd uitgebracht, realiseerde ik me al snel dat AMD’s 3D V-Cache technologie stilletjes de wereld van gamingprocessoren aan het hertekenen was. Die processor voelde als Paul Atreides in de film Dune — een game-changer die zijn lot herschreef. Met de 9800X3D is het geen experiment meer, maar een volwassen, serieuze gaming-machine.
Misschien heb je wel gehoord van “3D V-Cache”, maar begrijp je nog niet volledig wat dit betekent. Kort gezegd is het alsof de processor een supergeheugenmodule krijgt. In plaats van constant data op te halen uit het RAM-geheugen, kan deze CPU grote hoeveelheden gegevens direct “naast zich” bewaren. Vergelijk het met gamen waarbij al je sneltoetsen letterlijk op je arm geplakt zitten — je hoeft niet meer in je rugzak te graven.
Tijdens het testen van de 9800X3D schakelde ik over naar Full HD (1080p), om te zien hoe de CPU zich gedraagt zonder GPU-bottlenecks. Het resultaat was verbluffend. In Counter-Strike 2 vloog het aantal frames omhoog, zo vloeiend als schaatsen op een bevroren gracht in de winter — zonder hapering, zelfs rookgranaten konden hem niet vertragen.
In Microsoft Flight Simulator, bekend als een CPU-killer, verwachtte ik slechts een acceptabele prestatie. Maar tot mijn verbazing bleef de framerate hoog, zelfs boven de skyline van Rotterdam. Iedere keer als ik over de haven vloog, dacht ik: dit is wat een processor voor meeslepende ervaringen moet zijn.

Niet perfect – zeker geen alleskunner
Ik wil deze chip niet verheerlijken. Hij is niet perfect, en in sommige situaties zelfs enigszins teleurstellend. Zo doe ik af en toe aan videobewerking en audiopostproductie. Bij projecten die alle threads benutten, voelt de 9800X3D soms wat beklemd aan.
Hij heeft slechts 8 cores en 16 threads. Dat klinkt niet slecht, maar als je hem vergelijkt met een 12-core of 16-core CPU zoals de Intel Core Ultra 7 265K of AMD’s eigen Ryzen 9 9900X, merk je het verschil. Bij programma’s zoals Blender, Premiere Pro en DaVinci Resolve zie je hoe die grotere broers simpelweg sneller en agressiever te werk gaan.
Ook het stroomverbruik is een punt van aandacht. Veel mensen denken dat nieuwere generaties altijd efficiënter zijn — dat is niet altijd waar. De 9800X3D verbruikt onder hoge belasting vaak meer dan 100 watt, en piekt soms tegen de 150 watt aan. Ter vergelijking: de vorige generatie, 7800X3D, zat op ongeveer 66 watt. Als je in een land woont zoals Nederland, waar energie duur is, dan kan dit over maanden een flinke impact hebben op je elektriciteitsrekening.
Wat me vooral stoort, is het stroomverbruik in idle. Ik laat mijn PC vaak aanstaan voor downloads, remote access en achtergrondtaken. Maar de 9800X3D verbruikt dan nog steeds ongeveer 60 watt. Mijn vriend met een Core Ultra systeem zit in gelijke omstandigheden op slechts 43 watt… En dan denk ik weer aan die Nuon-factuur aan het einde van de maand.
Maar als je een gamer bent: hij is de koning
Laat me dit duidelijk stellen: geen enkele mainstream CPU verslaat de Ryzen 7 9800X3D in games.
Ik heb hem getest in 40 verschillende games, van grote AAA-titels tot indiepareltjes, van snelle shooters tot open-wereld RPG’s. De resultaten waren dominant. In 27 van de 40 titels lag de framerate meer dan 10% hoger dan de concurrentie. In Battlefield 2042, Cyberpunk 2077 en Dying Light 2 was de vloeiendheid met het blote oog zichtbaar beter.
Mijn favoriete moment? Gamen in The Witcher 3: Next-Gen Edition. De sneeuwvlokken in White Orchard, de neonlichten van Night City, of de stoffige vlaktes van het Valentina-district — het scherm leek te ademen. Ik gamede met een glimlach, omdat dit de ware betekenis van “next-gen” is.
En bij competitieve games is de hoge kloksnelheid en lage latentie geruststellend. In Apex Legends kon ik vol vertrouwen mijn targets tracken zonder framedrops. Dat gevoel is te vergelijken met fietsen op een perfect afgestelde racefiets over een Nederlands fietspad — je weet dat hij je niet in de steek laat.
Is hij het geld waard?
De huidige prijs van deze processor in Nederland ligt tussen de 520 en 540 euro. Is dat het waard? Dat hangt af van hoe jij “waard” definieert.
Ben je een pure gamer of wil je het maximale halen uit je RTX 4090 of toekomstige 5080? Dan zeg ik: absoluut, 100% ja.
Speel je echter slechts af en toe en doe je meer met rendering, modellering of data-analyse? Dan is dit bedrag wellicht te hoog. In dat geval raad ik je eerder een Ryzen 9 9900X of een Intel Core Ultra 9 aan. Die zijn in multithreaded workloads simpelweg krachtiger.
Alternatieven om te overwegen
Omdat ieders behoefte en budget anders is, hier enkele goed overwogen alternatieven:
- AMD Ryzen 7 7800X3D
Als je deze nog kunt vinden, is het een geweldige gaming-CPU voor een lagere prijs. Iets minder krachtig dan de 9800X3D, maar nog steeds uitstekend — met aanzienlijk lager stroomverbruik. - AMD Ryzen 9 9900X
Geen 3D V-Cache, maar wel 12 cores. Veel sterker in rendering, encoding en multitasking. Prijs is meestal lager dan die van de 9800X3D. Een uitstekende allrounder. - Intel Core Ultra 7 265K
Ideaal voor creatievelingen en professionals. In gaming iets minder krachtig, maar levert verrassend goede prestaties voor een lagere prijs — vaak onder de 450 euro tijdens acties.
Aankoopadvies voor Nederland
Ik heb in Nederland veel ervaring opgedaan met hardware kopen. Hier mijn beproefde tips:
- Coolblue.nl
Uitstekende klantenservice, snelle levering, en fysieke winkels. Mijn eerste GPU kocht ik in de Coolblue-winkel in Rotterdam — zeer aangename ervaring. - Bol.com
Vergelijkbaar met Amazon, met frequente kortingen en soepele retourprocedures. Houd dit platform in de gaten rond Black Friday of Sinterklaas. - Megekko.nl
Populair bij de DIY-community. Zeer scherpe prijzen, vooral op moederborden, voedingen en koeling. - Azerty.nl & Alternate.nl
Minder moderne interface, maar vaak unieke producten en high-end componenten op voorraad. Mijn Noctua-koeler vond ik enkel bij Azerty. - Tweakers.net
Niet direct een winkel, maar dé prijsvergelijkingssite van Nederland. Alle grote retailers worden hier vergeleken. Een must voor elke aankoopbeslissing.

Een “chip” geboren voor gamers
We leven in een tijd van constante afleiding: versnipperde aandacht, informatiedruk, sociale ruis. Voor velen is gamen een zeldzame toevlucht. En een krachtige gaming-PC is de poort naar die wereld.
De Ryzen 7 9800X3D is misschien wel de ultieme poortwachter. Geen schreeuwerige marketing, maar pure kracht en precisie. Elk frame, elk detail, elk moment wordt met chirurgische nauwkeurigheid geleverd.
Als jij, net als ik, ondanks je drukke bestaan, in de late uurtjes je PC opstart om een andere wereld binnen te stappen — dan is deze processor iets voor jou. Hij stelt niet teleur.
Aankoopaanbeveling
- Pure gamer, high-end GPU? → Kies zonder aarzeling voor de AMD Ryzen 7 9800X3D
- Gamer én content creator? → De Ryzen 9 9900X biedt een betere balans
- Beperkt budget, maar gaming blijft prioriteit? → Zoek naar overgebleven 7800X3D modellen
- Focus op multitasking, efficiëntie, energieverbruik? → Overweeg de Intel Core Ultra 7 265K, zeker tijdens aanbiedingen
Moge je op deze Nederlandse bodem — of je nu door herfstbossen fietst of ’s nachts strijdt tegen virtuele vijanden in de regen — altijd kunnen rekenen op een krachtige, betrouwbare gamingmachine. Moge elk frame dat je speelt, aanvoelen als een hoofdstuk uit jouw eigen heldenverhaal.